Zmiany w działalności firm windykacyjnych będą korzystne dla dłużników

Przedmiotowy projekt ustawy przewiduje wprowadzenie uregulowań dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw windykacyjnych i działalności windykatorów. Znalazły się w nim m.in. zapisy określające podmioty uprawnione do podjęcia działalności windykacyjnej, regulujące kwestie udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie tej działalności oraz kompetencje właściwego w tym zakresie organu, czy określające zasady sprawowania nadzoru nad działalnością przedsiębiorstw windykacyjnych.

Na gruncie nowej ustawy działalność windykacyjna będzie mogła być prowadzona wyłącznie przez określoną kategorię podmiotów (spółki akcyjne z kapitałem zakładowym wynoszącym co najmniej 5.000.000 zł). Natomiast faktycznymi czynnościami windykacyjnymi będą się zajmować windykatorzy zatrudnieni w przedsiębiorstwie windykacyjnym. Takim windykatorem będzie mogła zostać jedynie osoba posiadająca licencję i wpisana do rejestru windykatorów. Licencja ta będzie wydawana na 4 lata (z możliwością jej przedłużenia na kolejny okres)..

Projekt przewiduje, że nadzór na działalnością firm windykacyjnych będzie sprawował minister właściwy do spraw gospodarki. Będzie on wydawał, odmawiał wydania oraz cofał zezwolenia na działalność tego rodzaju podmiotów, a także posiadał uprawnienia w zakresie ich kontroli. Firma windykacyjna będzie musiała uzyskać wpis do prowadzonego przez niego  Rejestru Przedsiębiorstw Windykacyjnych i Windykatorów. Natomiast wydawanie, zawieszanie i cofanie licencji windykatorom będzie należało do kompetencji wojewodów. Z kolei w zakresie określonym ustawą z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym – organem nadzoru będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

W projektowanej ustawie zawarto liczne przepisy, które mają zapewnić ochronę osób zobowiązanych przed bezprawnym działaniem przedsiębiorstw windykacyjnych i samych windykatorów. Zakazane będzie m.in. uporczywe nękanie dłużników przez pracowników firm windykacyjnych. W szczególności niedopuszczalny będzie kontakt telefoniczny z osobą zobowiązaną w dni ustawowo wolne od pracy oraz wykonywanie do niej wielokrotnych połączeń telefonicznych, czy też tekstowych. Windykatorzy będą mieli także zakaz „nachodzenia” osób zobowiązanych w ich miejscach zamieszkania lub zatrudnienia.

Za takie niedozwolone działania windykatorom będą grozić kary. W tym celu w projekcie ustawy pojawiły się nowe typy czynów zabronionych, które mają zostać wprowadzone do Kodeksu karnego, poprzez rozszerzenie zakresu regulacji art. 190a i 191 k.k. Chodzi o szerszą penalizację zachowań, gdzie pokrzywdzonymi są osoby, wobec których jest prowadzona windykacja. Przykładowo na podstawie nowego przepisu art. 190a § 2a k.k., sprawcy, który w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności będzie działał przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej, wzbudzając u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie naruszając jej prywatność – będzie grozić kara pozbawienia wolności od roku do lat 10. Natomiast jeśli następstwem tego działania będzie  targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, kara więzienia będzie wynosić od 2 do 12 lat.

Wprowadzenie powyższych regulacji projektodawcy tłumaczą tym, że aktualne uregulowania prawne w omawianym obszarze nie stwarzają dostatecznych podstaw i środków do zwalczania oraz obrony przed niezgodnymi z prawem działaniami windykacyjnymi.

Istotną zmianą z punktu widzenia przedsiębiorców jest podwyższenie w projekcie łącznej kwoty wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem – decydującej o możliwości złożenia wniosku do Biura Informacji Gospodarczej – z kwoty co najmniej 200 złotych na kwotę co najmniej 500 zł.

Ponadto wierzyciel będzie mógł przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniach dłużnika będącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy zobowiązania te będą wymagalne od co najmniej 60 dni (zamiast 30 dni). Jak wyjaśnili autorzy projektu, dzięki tej zmianie konsumenci (osoby zobowiązane, kredytobiorcy itp.) będą mieli więcej czasu na zgromadzenie środków finansowych i ewentualną spłatę wymagalnych zobowiązań. Przewidują oni, że projektowana ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r.

Źródło:

• projekt (z października 2022 r.) ustawy o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora.