Umożliwienie wykonywania rzemiosła przez spółki, większa ochrona firm przed zatorami płatniczymi, prawo do błędu dla początkujących przedsiębiorców, ułatwienia dla rzemiosła, niższe składki na ZUS dla najmniejszych przedsiębiorców - to tylko niektóre ze zmian wchodzących w życie w styczniu i w lutym br. Jakie jeszcze korzystne dla przedsiębiorców rozwiązania przynosi 2020 rok?
Od 1 stycznia 2020 r. weszła w życie ustawa, która ma ograniczyć zatory płatnicze. Jej celem jest wzmocnienie pozycji wierzycieli, w tym zwłaszcza poprawa pozycji mniejszych firm. Obecnie - według szacunków - brak zapłaty w terminie dotyka od 80 do 90% przedsiębiorstw w Polsce. Dodatkowo, w praktyce mamy do czynienia z narzucaniem nawet 180-dniowych terminów płatności. Kluczowe rozwiązania nowej ustawy to:
- skrócenie - do maksymalnie 30 dni od dnia doręczenia faktury - terminów zapłaty w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny (z wyłączeniem podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi).
- skrócenie - do maksymalnie 60 dni - terminu zapłaty w transakcjach, w których wierzycielem jest mikro-, mały lub średni przedsiębiorca, a dłużnikiem duży przedsiębiorca (tzw. transakcja asymetryczna).
- najwięksi podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych (grupy kapitałowe i podatnicy CIT, których dochód przekracza rocznie 50.000.000 euro) będą corocznie przekazywać ministrowi ds. gospodarki sprawozdania o stosowanych przez siebie terminach zapłaty. Sprawozdania te będą publicznie dostępne, czyli będzie można się z nich dowiedzieć, jak duzi partnerzy realizują swoje zobowiązania oraz ocenić ryzyko wchodzenia z nimi w relacje biznesowe.
- na firmy, które najbardziej opóźniają regulowanie swoich zobowiązań, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie nakładał kary pieniężne. Najpierw Prezes UOKiK - z urzędu lub na wniosek - oceni, czy doszło do nadmiernego opóźnienia, a jeśli tak, to przy wymierzaniu kary będzie uwzględniał wartość niezapłaconych faktur i długość opóźnień w płatnościach. Nie będzie jednak karany dłużnik, który nie płaci, ponieważ jemu również nie płacą.
- przeniesienie z wierzyciela na dłużnika ciężaru dowodu, że ustalony w umowie termin zapłaty jest rażąco nieuczciwy oraz wprowadzenie możliwości żądania takiego ustalenia w ciągu 3 lat od dnia, w którym nastąpiła lub miała nastąpić zapłata.
- poszkodowani przez zatory będą mieli prawo do ulgi na złe długi w PIT i CIT, na wzór mechanizmu funkcjonującego w podatku VAT.
- odsetki ustawowe za opóźnienia w transakcjach handlowych wzrosną o 2 punkty procentowe, czyli do poziomu 11,5%. Chodzi o to, aby kredytowanie się kosztem firm przez opóźnianie uiszczenia wynagrodzenia było droższe niż uzyskanie pieniędzy np. z kredytu komercyjnego. Jedynie w transakcjach, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym, odsetki pozostaną na dotychczasowym poziomie, czyli 9,5%.
- uproszczenie procedury zabezpieczającej przed sądem cywilnym w sprawach o roszczenia pieniężne z tytułu transakcji handlowych, w których wartość wynagrodzenia nie przekracza 75.000 zł.
- zróżnicowanie wysokości rekompensat za koszty odzyskiwania należności (obecnie taka rekompensata wynosi 40 euro od każdej niezapłaconej wierzytelności lub jej części). Po zmianach będą wyznaczone trzy progi: 40 euro - gdy świadczenie pieniężne nie przekracza 5.000 zł; 70 euro - gdy świadczenie pieniężne jest wyższe od 5.000 zł, ale niższe niż 50.000 zł; 100 euro - gdy świadczenie pieniężne jest równe lub wyższe od 50.000 zł.
- uzupełnienie katalogu czynów nieuczciwej konkurencji (w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) o działanie polegające na nieuzasadnionym wydłużaniu terminów zapłaty za dostarczone produkty lub wykonane usługi.
Pakiet Przyjazne Prawo
Od 1 stycznia weszła również w życie duża część Pakietu Przyjazne Prawo (PPP). Najważniejsze rozwiązania PPP to:
- prawo do popełnienia błędu - przedsiębiorca, gdy popełni błąd (za który grozi mandat karny lub kara pieniężna), nie dostanie kary, a jedynie pouczenie oraz będzie zobowiązany do usunięcia naruszeń oraz ich skutków w wyznaczonym przez organ terminie.
Przewidziane są pewne ograniczenia, w tym: popełnianie naruszeń po raz kolejny czy przypadki rażącego lub nieusuwalnego naruszenia prawa (ciężar wykazywany przez odpowiedni organ). Rozwiązanie to, które może dotyczyć ok. 300.000 przedsiębiorców, jest wzorowane na doświadczeniach Francji i Litwy.
- rozszerzenie definicji rzemieślnika. Dotychczas rzemiosło mogła wykonywać wyłącznie osoba fizyczna (wpis do CEIDG). Od 1 stycznia 2020 r. wykonywanie rzemiosła jest możliwe także przez spółkę jawną, komandytową, komandytowo-akcyjną, czy jednoosobową spółkę kapitałową.
- od początku roku poszerzyły się też możliwości podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w Polsce przez naukowców z zagranicy, którzy już pracują w naszym kraju. Ma to na celu zatrzymanie wykwalifikowanych i wyspecjalizowanych ekspertów, których nasza gospodarka potrzebuje.
- pracownicy gastronomii mogą od 1 stycznia 2020 r. przebadać się - pod względem sanitarno-epidemiologicznym - na własny wniosek. Dotychczas badanie to odbywało się wyłącznie na wniosek pracodawcy. Ponadto, jeśli pracownik będzie miał aktualne orzeczenie lekarskie to, przy zmianie pracodawcy, nie będzie podlegać ponownym badaniom sanitarno-epidemiologicznym.
- przedsiębiorcy otrzymają jednoznaczne potwierdzenie gwarancji bezpieczeństwa bytowego podczas prowadzonej wobec nich egzekucji komorniczej. Od 1 stycznia 2020 r. nastąpiło definitywne wyłączenie z egzekucji kwot niezbędnych przedsiębiorcy i jego rodzinie do utrzymania przez dwa tygodnie.
- kolejne ułatwienia sukcesji przedsiębiorstw: zasada przejęcia koncesji, zezwoleń, licencji oraz pozwoleń w przypadku zmiany właściciela przedsiębiorstwa osoby wpisanej do CEIDG; możliwość powołania po śmierci małżonka przedsiębiorcy tymczasowego przedstawiciela (gdy przedsiębiorstwo należy do przedsiębiorcy i małżonka); rozszerzenie katalogu przedmiotów zapisu windykacyjnego o ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej, z jednoczesnym poszanowaniem zasad zmiany wspólnika w spółce osobowej z Kodeksu spółek handlowych.
Pozostałe rozwiązania
Oprócz przedstawionych wcześniej zmian, przewidziano również inne korzystne dla biznesu rozwiązania. Są to:
- wprowadzenie postępowania uproszczonego i milczącego załatwienia sprawy (w 14 postępowaniach),
- cyfryzacja niektórych obowiązków sprawozdawczych (system teleinformatyczny URE dotyczący paliw ciekłych),
- zniesienie obowiązku dołączania dokumentów będących w posiadaniu instytucji lub zawierających informacje, które może ona ustalić (w 8 postępowaniach),
- redukcja liczby wymaganych egzemplarzy dokumentów dołączanych do wniosków (w 4 postępowaniach),
- zmniejszenie częstotliwości sprawozdań z kwartalnej na roczną lub półroczną (w przypadku 3 rodzajów sprawozdań).
Mały ZUS Plus
Z kolei 1 lutego 2020 r. wejdzie w życie ustawa, która wprowadzi Mały ZUS Plus. Uprawnieni do korzystania z Małego ZUS-u w dotychczasowej formule powinni zgłosić chęć korzystania z tej ulgi. Nową podstawę wymiaru składek wskażą w imiennych raportach miesięcznych albo deklaracjach rozliczeniowych składanych za luty.
Mały ZUS Plus to rozszerzenie dotychczas funkcjonującego Małego ZUS-u, który od początku 2019 r. pozwolił najmniejszym przedsiębiorcom opłacać niższe składki na ubezpieczenia społeczne, proporcjonalnie do wysokości przychodu osiągniętego przez nich w roku wcześniejszym.
Mały ZUS Plus to rozwiązanie jeszcze korzystniejsze - obejmie ok. 320.000 osób, których składki będą liczone proporcjonalnie do dochodu. W sumie ich oszczędności z tego tytułu rząd szacuje na ok. 1,3 mld zł rocznie. Oznacza to średnio kilkaset złotych miesięcznie w kieszeni przedsiębiorców. Wzrośnie też próg przychodowy, który dopuszcza do skorzystania z ulgi. Dotychczas kwota ta odpowiadała 30-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu w roku ubiegłym (63.000 zł). Teraz będzie to 120.000 zł. Wydłużony będzie również termin zgłaszania się do Małego ZUS-u Plus. Rząd chce, aby przedsiębiorcy mieli czas na zgłoszenie się w ciągu 30 dni.
Utrzymane zostało natomiast czasowe ograniczenie korzystania z ulgi - uprawnienie do opłacania Małego ZUS-u plus będzie przysługiwało przedsiębiorcom przez 3 lata w ciągu kolejnych 5 lat.
Ulga IP box
W 2020 roku przedsiębiorcy będą mogli po raz pierwszy skorzystać z ulgi podatkowej (w PIT i CIT) IP box, która daje im prawo do rozliczenia dochodów pozyskanych w 2019 roku z komercjalizacji wytworzonych bądź rozwiniętych i udoskonalonych praw własności intelektualnej według preferencyjnej stawki podatkowej w wysokości 5%. Ulga IP box jest dopełnieniem obowiązującej od 2016 roku ulgi B+R, która gwarantuje przedsiębiorcom dodatkowe odliczenie od podstawy podatkowania kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową. Zestawienie ulg B+R oraz IP box tworzy w Polsce najbardziej przyjazną w Europie konstrukcję podatkową dla inwestowania w B+R, i co się z tym wiąże, ponoszenia ryzyka rozwijania przez firmy innowacyjnych projektów.
Zachowane prawo do bonifikaty
Praktyka pokazała, że nie wszyscy dotychczasowi użytkownicy wieczyści, którzy nabyli własność gruntu 1 stycznia 2019 r. na mocy ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów - mogli otrzymać zaświadczenia potwierdzające przekształcenie do końca ubiegłego roku. Osoby, którym zaświadczenie zostanie doręczone w 2020 roku i w latach następnych - będą mogły skorzystać z preferencyjnych bonifikat od opłat jednorazowych, obowiązujących w roku przekształcenia.
W tym celu powinny zgłosić zamiar wniesienia opłaty jednorazowej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania tego zaświadczenia.
Aby skorzystać z najwyższej bonifikaty, należy uiścić opłatę jednorazową, która uwzględnia tę bonifikatę w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania od organu informacji o wysokości opłaty jednorazowej, w tym o wysokości udzielonej bonifikaty. Rozwiązanie to eliminuje niekorzystne dla nowych właścicieli skutki opieszałości organów w procesie powszechnego uwłaszczenia na gruntach mieszkaniowych. Po 31 grudnia 2019 r. organy w dalszym ciągu będą zobowiązane do potwierdzania faktu przekształcenia, zaś wydane w 2020 roku i w latach następnych zaświadczenia będą miały pełną moc prawną.
Źródło:
www.gov.pl