Ochrona firmy spółki z o.o. - przysługujące roszczenia

W razie popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji w postaci posługiwania się cudzym oznaczeniem przedsiębiorstwa przedsiębiorca, którego interes został nim zagrożony lub naruszony (wystarczająca jest zatem już sama możliwość powstania szkody, nawet jeżeli finalnie do niej nie dojdzie), może żądać:

• zaniechania posługiwania się danym oznaczeniem,
• usunięcia skutków niedozwolonych działań (np. przez usunięcie nielegalnie używanych oznaczeń z lokalu, biura, towarów itp.),
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie (np. w prasie),
• naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych - oznacza to, że powód zobowiązany jest do wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności pozwanego: jego winy, wysokości szkody, a także związku przyczynowego pomiędzy zawinionym zachowaniem pozwanego i powstałą u powoda szkodą,
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści - w tym wypadku również konieczne jest wykazanie ich wysokości oraz faktu nielegalnego używania oznaczenia,
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony,
• sąd, na wniosek, może orzec również o wyrobach, ich opakowaniach, materiałach reklamowych i innych przedmiotach bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji. W szczególności sąd może orzec ich zniszczenie lub zaliczenie na poczet odszkodowania.

Sądem rzeczowo właściwym do dochodzenia roszczeń wynikających z czynów nieuczciwej konkurencji jest sąd okręgowy. Natomiast właściwość miejscową wyznacza albo miejsce zamieszkania bądź siedziba pozwanego, albo położenie zakładu głównego lub oddziału, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału.

Z kolei w przypadku naruszenia prawa do firmy, Kodeks cywilny przyznaje przedsiębiorcy roszczenia o:

• żądanie zaniechania naruszenia, chyba że nie jest ono bezprawne - czyli osoba posługująca się cudzą firmą ma na to zgodę,
• usunięcia jego skutków,
• złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie,
• naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej,
• wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia (np. dochodu z klientów pozyskanych w ten sposób).

Ze względu na autonomiczny charakter przepisu art. 43¹⁰ Kodeksu cywilnego względem przepisów dotyczących ochrony dóbr osobistych, z tytułu naruszenia prawa do firmy nie jest możliwe żądanie przez poszkodowanego zadośćuczynienia, czyli naprawienia szkody niemajątkowej.

Podsumowując, w przypadku obu opisanych naruszeń, nie tylko roszczenia przysługujące poszkodowanym są zbliżone, ale także stosuje się tożsamy sposób wyznaczenia sądu właściwego do rozpoznania sprawy.